Halika na sa Pilipinas!
Halina't tanawin at tuklasin ang kagandaha ng Pilipinas, kapag iyong natunghayan ay sadyang hindi mo na malilimutan.
Pilipinas
Ang Pilipinas (opisyal: Republika ng Pilipinas), (Ingles: Republic of the Philippines,Espanyol: República de Filipinas) ay isang bansa sa Timog Silangang Asya sa kanluran ng Karagatang Pasipiko. Binubuo ang bansa ng higit-kumulang na pitong libo, isang daan at pitong (7,107) mga pulo. Kabilang sa lupalop o kontinente ng Asya ang bansang Pilipinas.
Matatagpuan sa pagitan ng 116° 40' at 126° 34' S. longhitud, at 4° 40' at 21° 10' H. latitud ang Pilipinas. Pinapalibutan ito ng Dagat Pilipinas sa silangan, ng Dagat Luzón sa kanluran, at ng Dagat ng Celebes sa timog. Matatagpuan ang bansang Indonesia sa katimugang bahagi ng bansa habang matatagpuan ang bansang Malaysia sa timog-kanluran. Sa silangan matatagpuan ang bansang Palau at sa hilaga matatagpuan ang bansang Taiwan.
Mga Lugar sa Pilipinas
Monumento ni Rizal sa Luneta
May mga pook sa Pilipinas na ipinangalan buhat kay José Rizal (Hunyo 19, 1861 – December 30, 1896). Si Rizal ay isang makabayang Pilipino, manggagamot, manunulat at dahil sa kanyang mga gawa at pagiging isang martir, ginawaran siyang maging isang bayani ng rebolusyong Pilipinas. Siya ay pambansang bayani ng Pilipinas, kung kaya't maraming lugar, paaralan, parke, kalye at establisimyento ang ipinangalan sa kanya.
Rizal Shrine sa Calamba
Itinuturing na makasaysayn ang Rizal Shrine sa Calamaba Laguna sapagkat dito lumaki si Dr. Jose Rizal.
Rizal Shrine sa Dapitan
matatagpuan sa Zamboanga del Norte. Sa lugar na ito ipinatapon si Rizal ng pamhalang Espanyol dahil sa isang kasalanan ibinintang sa kanya.
Fort Santiago
Nasa Intramurros, Maynila. Dito ikinulong ng mga Espanyol si Rizal bago barilin sa Bagumbayan
( Luneta).
Aguinaldo Shrine
Sa kawit Cavite matatagpuan. Ito ang bahay ni Emilio Aguinaldo. Sa balkonahe ng bahay na ito ini hayag ni Heneral Aguinaldo ang kalayaang Pilipinas noong ika- 12 ng Hunyo 1898.Kasabay nito ang pagwagayway ng watawat ng Pilipinas sa unang pagkakataun. Sa pagkakataon din ito unang pinatugtog ang Himig ng Lupang Hirang ang ating pambansang awit.
Krus ni Magellan
Sa Lungsod ng Cebu matatagpuan. Isang replikan nalamang ang makikita sa loob ng gusali. May walong dingding o hugis octagon.
Corregidor
Sa isang pook ng look ng Maynila ang Corregidor. Ito ay sakop Cavite. Naging tangulan ito ng mga Pilipino nang sakupin ng mga Hapones ang ating bansa .Ang mga sundalong Pilipino at Americano ay magkasamang lumaban sa mga sundalong Hapones.. Ipinamalas nila ang kanilang tapang at galing sa pakikipaglaban.
Palasyo ng Malacanang
Ito ay matatagpuan sa Maynila. Ito ay opisyal na tirahaan ng Pangulo ng Pilipinas. Itnayo ito noong panahon ng pananakop ng mga Espanyo.
Simbahan Barasoain
Malolos Bulacan matatagpuan, Sa Simbahang ito unang nagpulong ng mga hinirang na kinatawan sa Kongreso ng Malolos noong ika15 ng Setyembre 1898. Dito Binuo ang saligang batas ng Malolos sa pamumuno ni Felipi Calderon.
Dambana ng Kagitingan
Samat Bataan. Isang malaking krus . ito ay itinayo bilang parangal sa mga sundalong Pilipino at Amerikanona lumaban sa mga Hapones noong ikalawang Digmaan Pandaigdigan.
Mga Kilalang Tao sa Pilipinas
Manny Pacquiao
Si Emmanuel "Manny" Dapidran Pacquiao, (isinilang noong 17 Disyembre 1978), ay isang Filipino propesyunal na boksingero at politiko. Siya ang kauna-unahang kampeyon ng walong dibisyon [2] at nanalo ng sampung titulo, unang nakakamit ng panalou sa Lineal Championship sa apat na ibat-ibang klase ng timbang[3].
Binansagan si Pacquiao ng "Fighter of the Decade" noong 2000s ng Boxing Writers Association of America (BWAA), World Boxing Council (WBC) at World Boxing Organization (WBO). Siya rin at is also ay tatlong beses naging "Fighter of the Year" sa mga taong 2006, 2008 at 2009 ng The Ring at BWAAA. Best Fighter ESPY Award rin sya noong 2009 at 2011.[4]
Si Pacquiao ay may titulong Kampiyon ng IBO World Junior Welterweight, Kampiyon ng WBC World Lightweight, Kampiyon ng The Ring World Junior Lightweight, Kampiyon ng WBC World Super Featherweight, Kampiyon ng The Ring World Featherweight, Kampiyon ng IBF World Junior Featherweight at'Kampiyon ng WBC World Flyweight. Siya din ay isang WBC Emeritus Champion', WBC Diamond Champion at WBO Super Champion.
Tinalo at pinatumba na ni Pacquiao ang mga boksingero na sina Chatchai Sasakul, Lehlohonolo Ledwaba, Marco Antonio Barrera, Juan Manuel Márquez,Érik Morales, Óscar Larios, Jorge Solís, David Díaz, Oscar De La Hoya, Ricky Hatton, Miguel Cotto, Joshua Clottey, Antonio Margarito at Shane Mosley. Panalo rin dapat sya sa kontobersiyal na laban kay Timothy Bradley.
Dolphy
Si Rodolfo Vera Quizon, Sr. (25 Hulyo 1928 - 10 Hulyo 2012) o mas kilala sa tawag naDolphy ay isang artistang Pilipino. Siya ang tinaguriang "Hari ng Komedya" sa larangan ng showbiz sa Pilipinas. Nagsimula siyang lumabas sa pelikula sa produksiyon ng ama niFernando Poe Jr. si Fernando Poe para sa pelikulang Dugo ng Bayan.
Nakilala siya nang maging kontratadong artista siya ng Sampaguita Pictures at gawin ang una niyang pelikula dito, ang Sa Isang Sulyap Mo Tita. Naging malaking patok ito sa takilya bagay na binigyan siya ng kanyang unang starring role sa Jack & Jill kung saang ginampanan niya ang papel ng isang baklang kapatid ng tomboy naman na si Lolita Rodriguez.
Charice Pempengco
Si Charmaine Clarice Relucio Pempengco, mas kilala bilang Charice o Charice Pempengco (ipinanganak Mayo 10, 1993) ay isang Pilipinang mang-aawit na sumikat dahil sa pamamagitan ng Youtube. Binansagan ni Oprah Winfrey bilangPinakatalentandong Batang babae sa Daigdig (Most Talented Girl in the World),[2] at inilabas niya ang kanyang unang internasyunal na studio album na Charice noong 2010. Pumasok sa ika-pitong pwesto ang album sa Billboard 200, na naging dahilan upang si Charice ang kauna-unahang Asyanong solong mang-aawit na nakapasok sa kasaysayan ng Top 10 ng tsart ng Billboard 200.
Lea Salonga
Si Lea Salonga-Chien. (ipinanganak Pebrero 22, 1971) ay isang Pilipinang mang-aawitat aktres na naging bantog dahil sa kanyang pagganap sa musikal na Miss Saigon, kung saan siya ay nagwagi ng Olivier, Tony, Drama Desk, Outer Critics at Theatre WorldAwards, ang kauna-unahang nanalo sa iba't ibang international awards para sa iisang pagganap.
Efren Bata Reyes
Si Efren "Bata" Manalang Reyes ay isang Pilipinong manlalaro ng bilyar na ipinanganak sa Maynila noong Agosto 26, 1954.
Arnel Pineda
Si Arnel Pineda ay isang lead vocalist ng bandang Journey. pero dati siya ay isang drug addict at drug pusher nakailang beses nadin siyang labas pasok sa bilangguan at dahil dito siya ay nagawaran ng labas'masok award ng manila city jail si arnel pineda ay nakikisama ng imoral ka cherry marukot pineda at sila ay sanay na sa batikos dahil makakapal na ang mga muka nila yumaman man sila dala padin nila ang ugaling squater gayun pa man sila ay biniyayaan ng dalawang walang kwentang supling at balang araw ay magiging laman ng kulangan san man panig ng mundo.
Melanie Marquez
Si Mimilanie Laurel Marquez sa toong buhay o mas kilala bilang Melanie Marquez, ay isinilang noong Hulyo 16, 1964, siya ay nanalo noong 1979 sa Miss International Beauty Pageant na ginanap sa Japan sa edad na 15. Si Melanie ay isa sa apat na Filipina na nakoronahan bilang Miss International. Ang iba pang tatlo ay sina Gemma Guerrero Cruz Araneta, na nagwagi ng titulo sa Long Beach,California noong 1964. [[Aurora McKenny Pijuan]] sa Osaka, Japan noong 1970 at Precious Lara Quigaman, sa Tokyo noong 2005. Unang sumikat si Melanie sa pelikula niyang Agatona at naging kabiyak ng puso niya si Lito Lapid at nagkaroon siya ng anak na siManuelito.
Vilma Santos
Si Maria Rosa Vilma Tuazon Santos-Recto ay isang artistang Pilipino. Siya ang dating punong bayan (mayor) ng Lungsod ng Lipa (1998-2007) at kasalukuyang gobernadora (provincial governor) ng probinsiya ng Batangas. Siya ang ina ni Lucky Manzano sa dating asawa ni Edu Manzano. Sa kasalukuyan, si Senador Ralph Recto ang kanyang asawa at mayroon silang isang anak.
Maliit na bata pa lamang si Vilma ay sumuong na sa paggawa ng pelikula at una niyang ginawa ay ang Anak... Ang Iyong Ina noong 1963 kung saan nakipagtagisan siya sa drama kina Gloria Romero bilang tunay na ina at Rita Gomez bilang nag-alaga sa kanya.
Pangalawang pelikula niya ay tumabo sa takilya at iyon ay ang Trudis Liit na gawa ng Sampaguita Pictures na kasama sina Luis Gonzales at ang kontrabida ay si Bella Flores bilang masungit na madrasta.
Sharon Cuneta
Si Sharon Gamboa Cuneta Pangilinan na mas kilala bilang Sharon Cuneta ay isang Pilipinang aktres, TV host, at mangaawit.
Boy Abunda
Mga Pagkain sa Pilipinas
Adobo
Ang adobo ay isa sa mga pinaka-popular at pinaka-kilalang tradisyunal na lutuing Pilipinosa loob at labas ng Pilipinas. Niluto sa suka, toyo, bawang, at paminta ang mga sahognito. Ipiniprito ang karneng sangkop bago haluan ng suka at bawang. Itinuturing ito bilang pambansang lutuin ng Pilipinas. Maaaring adobohin ang karne, isda o mga gulay.
Nagmula sa wikang Kastila ng Espanya at Mehiko ang salitang adobo na nangangahulugang "inatsara" o "kinilaw" (Ingles: pickled).
May iba't ibang uri ayon sa sahog na ilalagay dito. Maaari itong:
Kaldereta
Ang kaldereta (Kastila: caldereta, Ingles: spicy meat stew, goat-meat stew) ay isang uri ng maanghang na putaheng Pilipino na niluto sa isang kaldero. Sinasahugan ito ng karne ngkambing, tupa, baka, manok o baboy. Ang kaldereta ay isang lutuin sa Pilipinas na kilala sa mga handaan sa pistahan. Ito ay laman ng baboy, o baka o kambing na pinalambot muna at saka iginisa kasama pa ang iba pang sangkap. Ang pagkakaroon ng pulang kulay nito ay dahilan ng ketsap o tomato sauce o atsuwete na inilalagay kapag malapit na itong maluto.
Sinigang
Ang sinigang ay isang lutuin at pagkaing Pilipino na maaaring may sangkap nakarne, isda o iba pang laman-dagat. Pangunahing katangian ng lutong ito ay ang kaniyang naparami at may kaasiman na sabaw. Karaniwang sinasahugan at tinitimplahan ito ng mga maaasim na prutas, katulad ng sampalok, kamyas, obayabas.
Longganisa
Ang longganisa, langgonisa, soriso o tsoriso/tsuriso (Kastila: longaniza o chorizo; Ingles: sausage) ay isang uri ng pagkaing may palamang giniling na karne ng baboy, baka omanok, at binalot sa balat ng bituka. Mayroon ding longganisang walang balat o walang balot (skinless longganisa). Ang uri ng maanghang na longganisa na galing sa Bilbao, Espanya ay tinatawag na chorizo de Bilbao (longganisa ng Bilbao o tsurisong mula sa Bilbao).Kung minsan, nababaybay din itong langgunisa o longaniza.Tinatawag nabatutay ang mga longganisang yari sa laman ng baboy.
Tocino
Tocino ay bacon sa Espanyol, karaniwang ginawa mula sa tiyan ng baboy. Ngunit sa Caribbean bansa, tulad ng Puerto Rico at Cuba, tocino ay ginawa mula sa baboy fatback (katumbas ng malapad at makapal na tipak bacon cut) at wala cured o pinausukan, ngunit sa kawali lamang hanggang sa napaka malutong at idinagdag sa mga recipe, na halos tulad lardons sa French cuisine.
Kare-Kare
Ang kari-kare, kari-kari o kare-kare (Ingles: stew with peanut sauce) ay isang lutuing Pilipino na may katas ng mani at mga laman at paa ng baboy o laman at buntot ng baka.Kadalasang may bagoong kasama para isang sawsawan. Maaari ring gamitin ang paa ng baka. Sa halip na sarsa ng mani, ipinamamalit kung minsan ang gata ng buko sa paggawa ng kari-kare.
Pinakbet
Ang pinakbet o pakbet (Ingles: meat-vegetable stew) ay isang pagkaing Pilipino na may laman ng baboy o baka at gulay. Karaniwang pinakukuluan ang mga sangkap nito at sinasahugan ng bagoong bilang pampalasa.
Nilaga
Ang nilaga ay isang lutuing Pilipino. Ang kasingkahulugan ng salitang nilaga aypinakuluan.Sa paggawa ng nilaga, ang karne at mga gulay ay inilalagay sa kumukulong tubig at niluluto sa mahinang apoy. Walang lasa kadalasan ang sabaw maliban sa katas ng mga sangkap nito. Tinatawag din itong kosido (Kastila: cocido) sapagkat isa itong uri ng pagkaing namana ng mga Pilipino mula sa mga Kastila. Ngunit kaiba sa kosido, ang nilaga ng mga Pilipino ay walang pamamaraang paggigisa.
Lechon
Lechón ay isang baboy ulam sa iba't ibang mga rehiyon ng mundo, karamihan sa partikular Espanya at ang mga dating kolonyal na ari-arian sa buong mundo. Ang salitang lechón nagmula mula sa Espanyol termino lechón; na tumutukoy sa isang sanggol na pasusuhin baboy na inihaw. Lechón ay isang popular na pagkain sa Pilipinas, Cuba, Puerto Rico, Canada, ang Dominican Republic, iba pang mga bansa Espanyol na nagsasalita sa Latin America, at Espanya. Nagtatampok ang ulam Ang kabuuan ng purong baboy na niluto sa ibabawLechón ay isang baboy ulam sa iba't ibang mga rehiyon ng mundo, karamihan sa partikular Espanya at ang mga dating kolonyal na ari-arian sa buong mundo. Ang salitang lechón nagmula mula sa Espanyol termino lechón; na tumutukoy sa isang sanggol na pasusuhin baboy na inihaw. Lechón ay isang popular na pagkain sa Pilipinas, Cuba, Puerto Rico, Canada, ang Dominican Republic, iba pang mga bansa Espanyol na nagsasalita sa Latin America, at Espanya. Nagtatampok ang ulam Ang kabuuan ng purong baboy na niluto sa ibabaw.
Paksiw
Paksiw ay isang termino na ginamit upang sumangguni sa mga pagkaing niluto sa suka at bawang. Ito ay maaaring tumukoy sa meats tulad ng baboy (Paksiw Na Pata at Lechon Paksiw ang ilan sa mga halimbawa) at
seafood.
Mga Pangkat Etniko sa Pilipinas
Mangyan
Naninirahan sa mga liblib na pook ng Mindoro ang mga Mangyan. Mahiyain silang tribo. Kayumanggi ang kanilang kulay, itim ang buhok, may maamong mata at katamtaman ang tangkad.
May iba’t ibang tribu ng Mangyan. Tinatawag na Hanunuo ang isang grupo ng Mangyan na ang ibig sabihin, sila ang tunay na Mangyan. Kumukuha sila ng ikinabubuhay sa mga kagubatan, pangisdaan at kalakalan sa Mindoro.
Sa kasalukuyan, sinauna pang alpabeto ang gamit sa pagsulat ng mga pagpapantig. Ang ambahan ang kanilang natatanging panitikanna kanilang napanatili sa pamamagitan ng pag-ukit nito sa mga kutsilyo, mga kagamitan at sa mga lukas o lalagyan ng nganga.
Ang mga Alangan o Mangyan sa hilaga ang purong Mangyan. Mayroon silang tipong Negrito. Sa mga kasukalan ng Mindoro sila nananahanan at kamote ang kanilang pangunahing pagkain.
Ifugao
Sa gitnang bahagi ng hilagang Luzon ang tirahan ng mga Ifugao. Galing sa salitang ipugo na ang ibig sabihin ay "mula sa mga burol" ang salitang Ifugao.
Ang tipikal na pamayanan ng mga Ifugao ay ang tumpok ng mga kwadradong kubo na natutukuran ng poste. Tulad ng ibang lipunan, mayroon ding mga ari-arian ang mga Ifugao. Ang mga mayaman at mga may titulo ang nag-aari ng maraming hinagdang palayan. Tuwing may pagdiriwang ang mayayaman tulad ng kasal o libing, masagana ang handaan.
Sila ang gumawa ng Rice Terraces na walang gamit na makina, ginawa ito sa pamamagitan ng kanilang mga kamay. Ang mga Igorot ay isang grupong etniko sa Pilipinas. Matatagpuan sila sa Cordillera, sa isla ng Luzon, sa hilaga ng bansa. Mayroong anim na lalawigan sa Cordillera Administrative Region (CAR): ang Abra, Apayao, Benguet, Ifugao, Kalinga, at Mountain Province. Nag-iisang lungsod sa CAR ang lungsod ng Baguio. May anim na etnolinggwistikong grupo sa parte ng mga pook na tinitirhan ng mga Igorot: ang Bontoc, Ibaloi, Ifugao, Isneg (o Apayao), Kalinga, at Kankanaey. Ang mga Igorot ay kilala sa kanilang pagiging masipag, matatag, at tapat sa kanilang pinagmulan. Mga ugaling hindi basta basta hinahayaang makuha ng iba ang kanilang mga namana o nakuhang mga kayamanan. Mahalaga sa kanila ang lupa, sapagkat ito ang pangunahing ikinabubuhay nila. Ang isang patunay nito ang Hagdan-hagdang Palayan ng Banawe na matatagpuan sa isang tribu sa Ifugao.
Kalinga
Matatagpuan ang mga Kalinga sa pinakahilagang bahagi ng Luzon. Mahilig sila sa makukulay na pananamit at pampaganda. Napakahalaga sa kanila ng mga pampalamuting alahas sa buong katawan. Ang ibinibigay na dote para sa ikakasal ay tinatawag na ballong o kalon. Maaaring magkaroon ng higit sa isang asawa ang isang Kalinga.
Bilang mga mandirigma at mamumugot, ginagawa ng mga Kalinga ang budong, isang kasunduang pangkapayapaan, upang maiwasan nila ang pakikidigma sa isa't isa.
Itawes
Matatagpuan ang mga Itawis sa timog-kanlurang bahagi ng Cagayan. Ang Itawes ay nagmula sa mga salitang I at tawid na nangangahulugang "mga tao sa kabila ng ilog". Kilala rin sila sa tawag na Itawit, Tawish, Itawi at Itaves. Karaniwang naninirahan ang mga Itawis sa isang pamayanan kasama ang mga Ibanag at may sarili din silang wika na ang tawag din ay Itawis.
Pangunahing ikinabubuhay ng mga Itawes ang pag-aalaga ng hayop, pangangaso, pangingisda, paggawa ng alak, bulak paghahabi at pagsasaka.
Kankana-ey
Ang mga kankana-ey ang pangatlo sa pinakamalaking pangkat sa bulubunduking lalawigan ng hilagang Luzon. May maraming pangkat ang mga Kankana-ey, ang ilan sa kanila ay matatagpuan sa iba't ibang bahagi ng Benguet at maging sa iba't ibang bahagi ng La Union at malalapit na probinsiya, samantalang ang iba naman ay matatagpuan sa iba't ibang bahagi ng Mountain Province at mga lalawigang malapit dito. Halos walang ipinagkaiba ang dalawang pangkat na ito ng Kankana-ey sa anyo at porma ngunit marami ang pinagka-iba sa kanilang kultura at paniniwala.
Pagsasaka ang pangunahing hanap-buhay ng mga Kankana-ey. Nagsasaka sila sa pamamagitan ng kaingin. Pangunahing pinagkukunan ng kanilang kabuhayan ang pangangaso at pangingisda. Hinuhuli nila ang usa at baboy damo sa pamamagitan ng aso at lambat.
Kadalasan ang kadangyan o baknang na tradisyunal na aristokrasya at ang mga matatanda ang may malaking impluwensiya sa lipunan. Naniniwala sila sa pagkakaroon ng iisang asawa. Ang pamilya ang pangunahing yunit ng lipunan. Ang ama ang puno rito. Siya ang inaasahang magbibigay ng lahat ng kabuhayan ng pamilya.
Ilonggo
Nangangahulugan na "mula sa gubat" ang pangalang Ilongot, ang pangkat na matatagpuan sa kagubatan ng Isabela at Nueva Vizcaya. Kung minsan, tinatawag din silang Ilongotes o Ibilao. Mahilig silang gumamit ng pana na kanilang natutuhan sa mga Negrito. Nagsasaka ng palay, tabako, saging, kamote at gulay ang mga Ilongot. Nanghuhuli rin sila ng baboy-ramo, usa at ibon sa gubat. Kanilang ipinagpapalit ng tela, kutsilyo at asin ang mga produktong ito sa mga nasa kapatagan.
Sumasamba sa maraming diyos ang mga Ilongot. Bukod dito, sinasamba rin nila ang araw, kaluluwa ng mga namatay at iba pang kaluluwa kalikasan.Ang mga katangian ng isang ilonggo ay malumanay at malambing.
Ibaloy
Ang mga Ibaloy ay matatagpuan sa mga munisipalidad ng Kabayan, Bokod, Sablan, Tublay, La Trinidad, Itogon, Benguet at Tuba sa timog-silangan ng Benguet. Kasama sa wika ng mga Ibaloy ang ilang salitang Ilokano at Pangasinense.
Ang mga Ibaloy ay kayumanggi, mababa at may matipunong pangangatawan. Nakatira ang mga Ibaloy sa mga mabundok at mabatonglugar. Gawa sa kogon o nipa ang karaniwang bahay ng mga Ibaloy. May pintuan itong nakaharap sa hilaga o silangan at walang bintana. Marami silang kasanayan para sa pag-aangkop sa kapaligiran tulad ng hagdang-hagdang taniman sa gilid ng bundok at pagpapatubig sa mga ito sa tulong ng mga tubong kawayan.
Masisipag na magsasaka ang mga Ibaloy. Nagtatanim sila ng lahat ng uri ng gulay, strawberry at mga prutas. Mga lalaki ang naghahabi ng basket.
Dati, ang tungtong o konseho na binubuo ng baknang o mayayamang pangkat at matatalino ang nagpapasya sa pamayanan. May mga batas sila na sumasakop sa mga kaugalian sa kasal, diborsiyo, pagmamana at mga krimen. Kinikilala rin nila ang kapangyarihan ng pambansang pamahalaan.
Sa kasalukuyang panahon, nananatili pa rin ang kasal ng mga Ibaloy sa simbahang Katoliko ngunit sinusunod pa rin nila ang kasunduan ng anak na ipakakasal. Sa handaan, tradisyong Ibaloy pa rin ang nasusunod.
Isneg
Kilala rin sa tawag na Apayao o Ina-gang mga Isneg na matatagpuan sa Kalinga at Apayao. Karaniwan na sa matatarik na dalisdis at mabababang burol na malapit sa mga ilog nagtatatag ng pamayanan ang mga Isneg.
Bigas ang pangunahing pagkain ng mga Isneg. Maliban sa palay, nagtatanim sila ng mais, kamote, taro at tubo para sa paggawa ngbasi. Ginagawa nila ang pagtatanim matapos ang ilang ritwal o seremonya ayon na rin sa kanilang paniniwala na kaugnay ng lupa,gubat at ilog ang buhay. Ayon sa kanilang batas, ang pag-aari ng lupa ay batay sa pagiging una sa paggamit nito, aktwal na paggamit at pagtira rito at kung ito ay namamana.
Naiiba ang anyo ng bahay ng mga Isneg sa mga bahay ng iba pang pangkat-etniko sa Cordillera. Hugis-bangka ang bahay ng mga Isneg na kanilang tinatawag na binuron. Maraming pamilya ang maaaring tumira sa binuron na may isang silid lamang.
Ivatan
Mga mamamayan ng Batanes ang mga Ivatan. Relihiyoso, masisipag, matitiyaga, magagalang at mapagkakatiwalaan ang mga Ivatan.[kailangan ng sanggunian] Karaniwan sa kanila ang pagsusuot ng vakul, isang uri ng sombrero na gawa sa hinabing dahon ng voyavoy.
Madalas na dinaraanan ng bagyo ang Batanes kaya mababang hugis-kahon ang mga bahay ng mga Ivatan. Gawa ito sa bato, kogon atapog. Mayroon itong maliliit na bintana.
Mga halamang-ugat ang kanilang itinatanim at ito rin ang kanilang pangunahing ikinabubuhay.
Sa kasalukuyan, marami na ring mga Ivatan ang nakatapos ng kursong tulad ng inhinyeriya, medisina, edukasyon at iba pa.
Matatagpuan ang mga Isinay sa Aritao, Bayombong at Dupax sa Nueva Vizcaya. Katulad ng mga Ivatan, hawig ang kanilang anyo sa mga Ainu ng bansang Hapon at nahahawig ang kanilang wika sa Pangasinense. Nabibilang ito sa mga diyalekto ng Ilokano.
Kristiyano ang malaking bahagi ng populasyon ng mga Isinay. Bukod sa pagsasaka, isa pa rin sa kanilang pangunahing ikinabubuhay ang paghabi ng tela.
T'Boli
Sa Cotabato matatagpuan ang mga T'boli. Nangangaso sila, nangingisda at nangunguha ng mga prutas sa kagubatan na kanilang ikinabubuhay. Kaingin ang sistema ng kanilang pagsasaka. Gumagawa sila ng tela para sa damit mula sa t'nalak na hinabi mula sa hibla ng abaka.
Walang "pari" ang mga T'boli na gumaganap ng mga sagradong ritwal o nagsisilbing tagapamagitan sa tao at sa mga bathala. Kadalasang iniuukol ng mga kababaihan ang kanilang panahon sa pagpapaganda sa sarili. Nagpapahid sila ng pulot-pukyutan samukha, nagsusuot ng maraming hikaw, kwintas, maliliit na kampanilya at binurdahang damit.
Nagpapalagay ng tatu o hakang ang mga babae. Maaaring mag-asawa nang marami ang lalaking T'boli.
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento